Traditionele Chinese Geneeswijzen en de filosofie hierachter
Qi; levensenergie
De Traditionele Chinese Geneeswijzen (TCG), ook wel aangeduid als TCM (Traditional Chinese Medicine), vindt haar wortels in het Taoïsme. Een filosofie die uitgaat van de samenhang en de balans tussen mens en omgeving op elk denkbaar niveau. De verbindende factor is “Qi”, wat een breed begrip is, maar simpelweg te vertalen valt als levensenergie of levenskracht. Energie die in zijn dichtste vorm materie is en in zijn meest ijle vorm de onzichtbare kracht achter alle kosmische processen.
Dezelfde energie die in de natuur zorgt voor onder meer plantengroei, het klimaat, de kringloop van de seizoenen, eb en vloed en dag en nacht, zorgt bij de mens voor alle processen die hem tot een levend wezen maken. Denk hierbij aan onze ademhaling en warmtehuishouding, aan ons stemgeluid, aan horen, zien, voelen, het kunnen uiten van emoties en ontplooien van talenten.
Meridianen; energiekanalen
De Qi circuleert in het lichaam via meridianen. Meridianen vormen een complex netwerk van kanalen waardoor de levensenergie vanuit de organen naar elk deel van het lichaam stroomt. Zij zorgen behalve voor communicatie tussen de organen onderling, ook voor communicatie met de buitenwereld. De Qi moet vrij kunnen stromen, zowel in ons lichaam als in ons leven. Zo niet, dan is er stagnatie. De beweging van energie wordt veroorzaakt door de spanning tussen de twee energetische tegenpolen yin en yang.
Yin en Yang; water en vuur
Het zoeken naar evenwicht tussen uitersten, tussen plus en min, yin en yang, zorgt voor onophoudelijke beweging. Het leven is yin en yang die in elkaar overgaan, een kringloop.
Yin is de koude vorm van energie. Het is synoniem met alles dat naar beneden en naar binnen gaat; met duisternis, rust, vocht, nacht, winter, aarde. Yang staat voor alles dat stijgt en naar buiten beweegt; het staat voor actie, licht, warmte, zon, dag, zomer en hemel. Zowel in ons lichaam als in de kosmos kan het een niet zonder het ander. Eeuwig daglicht en voortdurende activiteit zouden ons uitputten. Zonder yin zou koorts fataal zijn. Zonder yang verdrinken we in ons eigen lichaamsvocht. De balans tussen yin en yang bepaalt onze gezondheid en ons welbevinden. Die balans ligt voor iedereen ergens anders; sommige mensen zijn van nature meer yin, anderen meer yang.
Balans, zelfgenezend vermogen
In een gezonde situatie zijn alle vormen van energie in de mens en tussen de mens en zijn omgeving in evenwicht. Het een natuurlijk streven van ons lichaam om de harmonie te kunnen blijven handhaven.
Toch kan deze balans door inwendige invloeden, zoals grote emotionele druk, of door uitwendige invloeden, zoals veranderingen in de omgeving, verstoord raken. Ook het voedingspatroon en de levensstijl kunnen het evenwicht verstoren en voor klachten zorgen. In die gevallen waarin een lichaam niet in staat is zelfstandig het evenwicht te herstellen, kan de TCG op verschillende manieren uitkomst bieden en het zelfgenezend vermogen ondersteunen of versterken.
De bekendste vorm van behandelen is waarschijnlijk acupunctuur, maar de TCG kent ook andere methoden, zoals massage en qigong.